Two weeks in the life of …

Co-Creatief onderzoek met ouderen op afstand tijdens de corona tijd.

Het idee van deze methode is dat een selectie ouderen een kitje ontvangen die bestaat uit de volgende onderdelen: een ontworpen dagboekje, een pen, activiteiten kaartjes, folders met overzicht van interessante bewegingsactiviteiten, een fitness elastiek en in sommige gevallen fotoapparatuur. Dit kitje zal bij de ouderen thuisbezorgd en opgehaald worden en zal verder volledig zelfstandig uitgevoerd worden met de mogelijkheid om contact op te nemen voor eventuele vragen.

Wanneer in het project

Het uitvoeren van deze methode zal plaatsvinden zodra de kitjes klaar zijn en er genoeg participanten zijn verzameld. Voorafgaande aan deze weken zal de voorbereiding hiervoor getroffen worden.

Waarom deze onderzoeksmethode

Door verschillende ouderen gedurende twee weken een dagboek, ofwel een journal, in te laten vullen, is het mogelijk om op afstand een goed beeld te krijgen van hun dagelijks leven. Dit vormt een beeld van wat ouderen doen op een dag, waar zij zijn en daarmee direct een beeld van de context waar de oplossing zich zal gaan bevinden.

Voordelen van het dagboek

  • Kwalitatief onderzoek.
  • Geeft een duidelijk beeld van wat iemand op een dag doet.
  • Gedetailleerd inzicht in dagelijkse activiteiten.
  • Toont de consistentie in het leven van ouderen.
  • Er komt veel nuttige data uit.
  • Het is volledig contactloos en dus veilig voor de testpersoon.
  • Leuke bezigheid of afleiding voor ouderen die nu alleen thuis zitten.

Nadelen van het dagboek

  • Dagen zijn anders in tijden van Corona.
  • Wanneer dit niet goed ontworpen wordt, kan het veel moeite zijn om dagelijks in te vullen.
  • Tijdrovend: Er is een tijdvak van twee weken nodig voor alleen het uitvoeren van de methode.
  • Er komt veel data uit, dit moet allemaal verwerkt worden.
  • Leesbaarheid handschrift ouderen kan problemen opleveren.
  • Foto’s maken is soms moeilijk begrijpbaar te maken van een afstand.

Vooroordelen

Aangezien het volledig contactloos en zelfstandig is, heeft de onderzoeker geen invloed op wat de testpersoon invult in het dagboek. Dus vooroordelen zijn hier niet geheel van toepassing. Het ergste vooroordeel wat kan ontstaan is dat er te veel ‘jip en janneke taal’ gebruikt wordt, omdat er vanuit gegaan wordt dat ouderen het anders niet kunnen begrijpen wat er bedoeld wordt. Ouderen kunnen worden onderschat in hoe goed ze dingen kunnen begrijpen. Hier moet dus een keuze gemaakt worden in hoe makkelijk iets uitgelegd moet worden.

Benodigde middelen

Om de methode uit te kunnen voeren heeft de participant de volgende benodigdheden nodig::

  • Dagboek + Activiteit kaartjes
  • Pen
  • Device om foto’s mee te maken
  • Folders voor beweegactiviteiten
  • Resistance band/fitness elastiek

Om de methode uit te kunnen voeren heeft de onderzoeker het volgende nodig:

  • Participanten
  • Ontwerp voor dagboek
  • Ontwerp activiteit kaartjes
  • Genoeg pennen beschikbaar
  • Doosjes om kitjes te versturen
  • Genoeg postzegels of een vervoermiddel om ze persoonlijk langs te brengen

Hoe werkt deze methode

Voor het uitvoeren van deze methode zal er vanuit de onderzoekers een ontwerp moeten worden gemaakt van het dagboek. Dit zal op zo’n manier ontworpen moeten worden dat het voor de ouderen makkelijk is om in te vullen en weinig tijd zal kosten.

Het idee is om een dagboek bij te houden voor 14 dagen. De dagen van de week kunnen bovenaan de desbetreffende pagina worden aangekruist en de datum kan worden ingevuld. Elke dag zijn er een standaard aantal vragen die de oudere een het einde van de dag moet invullen, dit zal een soort reflectie van de dag zijn. Verder is het de bedoeling dat de ouderen gedurende dag activiteiten toevoegen aan het dagboek. In het dagboek bevindt zich een gevouwen vakje waar deze in geschoven kunnen worden.

Omdat er niet valt in te schatten hoeveel de ouderen op een dag doen en de een waarschijnlijk meer doet dan de andere, is er voor gekozen kaartjes te ontwerpen. Dit dagboek moet een samenvatting worden van wat zij in het dagelijks leven doen en gaat dus om de huidige situatie. Elke keer dat zij een activiteit doen, pakken zij zo’n kaartje, vullen deze in, omcirkelen de gevoelde emotie en voegen hem toe aan de desbetreffende dag. Dit zal het invullen voor de ouderen een stuk makkelijker maken, omdat de kaartjes al categorieën hebben waar zij alleen de specifieke activiteit nog in hoeven te vullen.

Dit zijn de categorieën:

  • Buitenshuis
  • Huishoudelijk
  • Ontspanning
  • Digitaal apparaat (tv, telefoon, tablet of computer)
  • Overig

Op elk kaartje zullen zij de naam en het tijdstip van de activiteit schrijven, hoe zij zich voelen tijdens de activiteit en antwoorden op de volgende vragen:

  • Tijdstip
  • Korte omschrijving van de activiteit
  • Reden van activiteit
  • Hoe voel je je tijdens de activiteit
  • Met wie was u (Alleen of samen)
  • Intensiteit van activiteit
  • Hoe kan de activiteit beter

Intensiteit

Om te zien hoe zwaar ouderen bepaalde activiteiten vinden, is er een intensiteitsschaal bijgevoegd. Dit is een schaal van 1 tot 10, waarbij 1 helemaal niet uitputtend is en 10 erg vermoeiend is. Hiermee wordt duidelijk hoe zwaar dagelijkse activiteiten worden beschouwd door de doelgroep zelf. Dit bepaalt ook mee om het niveau van fitheid te bepalen waar tijdens het bedenken van de oplossing rekening mee kan worden gehouden. Als jonge designers heb je namelijk niet door hoe intensief iets voor ouderen kan aanvoelen wat voor jezelf heel makkelijk kan zijn.

Photo elicitation

Dit is een aansluitende opdracht die bij het kitje hoort. De ouderen krijgen enkele thema’s (maximaal 4) waar zij foto’s bij moeten maken. Met deze foto’s willen wij een inzicht krijgen in wat hun voor zich zien bij bijvoorbeeld een locatie om te bewegen, soorten bewegingsactiviteiten etc. Veel ouderen hebben tegenwoordig een mobiele telefoon waarmee zij fotos kunnen maken. Wanneer zij dit niet hebben, wordt er vanuit de onderzoekers een wegwerpfototoestel toegevoegd aan het kitje. Deze fototoestellen zijn relatief goedkoop en bestaan al zo lang dat de doelgroep er mee bekend is uit hun jeugd/jongere jaren. Wie dit wel hebben en wie niet wordt duidelijk uit de voorafgaande vragenlijst waarbij mensen geworven worden.

Folders over beweegactiviteiten en fitness elastiek

Om te kijken of mensen wel geïnteresseerd zijn in bewegingsactiviteiten worden er verschillende folders toegevoegd aan het kitje die gaan over beweegactiviteiten. Ook kunnen zij zelf mee sporten met verschillende oefeningen door de toegevoegde fitness elastieken. Zo kan er direct gekeken worden of ouderen gemotiveerd worden om te bewegen op het moment dat zij materiaal beschikbaar hebben.

Planning van het uitvoeren

Aantal participanten

Voor het goed en zo betrouwbaar mogelijk uitvoeren van deze methode is een testgroep nodig die breed genoeg is om alle groepen ouderen te bevatten. Dit houdt in dat er eerst een schatting nodig is van welke groepen ouderen er zijn als het gaat om de fysieke staat en de omstandigheden. Op basis hiervan kan de methode uitgevoerd worden waar iedere groep uit 2 tot 4 personen bestaat. Het is belangrijk om binnen dit aantal mensen, evenveel mannen als vrouwen te selecteren om zo een afwijking op dit vlak te voorkomen.

Voor wie

De participanten moeten voldoen aan de eisen van een groep ouderen. Deze groepen zijn ingedeeld aan de hand van hun fysieke staat en leefomstandigheden. Denk hierbij aan nog op zichzelf wonend, in verpleegtehuis of met thuiszorg. Ook is deze indeling afhankelijk van hoeveel iemand nog in beweging is, zit iemand thuis of wordt er nog veel gesport. Als het gaat om leeftijd is het belangrijkste eis dat iemand 65-plus is, verder kan iemand van 80 jaar soms fitter zijn dan iemand van 70 jaar.

Locatie

Het invullen van het dagboek zullen de participanten grotendeels thuis doen. Vooral in deze tijd zullen zij niet echt ergens heen gaan waar zij het boekje mee naar toe zouden nemen. Het invullen van de informatie op een andere locatie heeft geen verdere invloed op de resultaten van het onderzoek zolang de activiteiten op de dag zelf worden ingevuld, zodat de metadata van de activiteit klopt.

Verder zullen de dagboekjes en kaartjes zelf voor de voorbereiding ook vanuit huis worden ontworpen en ontwikkeld. Deze worden bij de participanten thuis bezorgd in een kitje met bijbehorende pen, kaartjes, folders en eventuele benodigdheden voor bewegingsactiviteiten.

Duur van het onderzoek

Het uitvoeren van deze methode zal 2 weken duren. De dagboekjes zullen ook bestaan uit 14 dagen die de ouderen kunnen invullen. Er is gekozen om dit onderzoek 2 weken te laten duren om zo ten eerste een volledige week te kunnen observeren en ten tweede te zien of de ouderen consistent zijn in het uitvoeren van bepaalde taken en activiteiten op verschillende dagen of tijdstippen.

Wanneer de periode van het bijhouden van het dagboek voorbij is en de kitjes weer klaar zijn om opgehaald te worden, zal er opnieuw volledig contactloos langs gegaan worden bij de participanten. De kitjes worden ingenomen en als bedankje krijgt iedere participant een bosje bloemen cadeau. Zo helpen we tevens mee aan het verslaan van eenzaamheid onder ouderen en het opvrolijken van hun dag.

Werving

Voor het vinden van de participanten voor deze methode wordt gebruik gemaakt van social media en bekenden. Om te beginnen wordt er via social media gezocht naar participanten die willen meedoen aan het onderzoek. Vervolgens wordt er geprobeerd via kennissen contact te zoeken om een uitnodiging te sturen naar andere mensen. Hiermee reageren mensen hopelijk sneller omdat het vanaf een bekende komt. Meer hierover vindt u op de pagina ‘werven’.

Resultaten

De data die verzameld wordt tijdens deze methode wordt door de participanten zelf opgeschreven op de kaartjes in de dagboeken. Het geeft een inzicht in de dagen en activiteiten (en intensiteit hiervan) van de participanten. Hier zal gekeken kunnen worden naar waar de oplossing in het dagelijks leven van de oudere zal passen en in hoeverre dit invloed zal hebben op de andere activiteiten.

Hoe zal de data worden gevisualiseerd

Om hier achteraf een duidelijk en overzichtelijk beeld van te maken zullen we de resultaten verwerken in verschillende methodes:

Per categorie kaart zullen we kijken wat bruikbaar is voor dit onderzoek en zo per bruikbare categorie een matrix maken. Dit zal 2 assen hebben waar op de een gekeken wordt naar intensiteit van de activiteit en de frequentie waarin de activiteit wordt uitgevoerd. Hiermee kunnen we zien wat er als intensief wordt ervaren en of dat eventueel minder vaak wordt gedaan. Met deze gegevens zal er gekeken kunnen worden naar de frequentie van intensiteit in de oplossing

Een van de kaartjes die ouderen in kunnen vullen gaat rondom de digitale activiteiten. Hier zullen meer empathisch gerichte vragen zoals “wat denk/voel/zie je” etc. Met deze gegevens zullen we een empathy map maken per groep ouderen. Door deze inzichten te combineren zullen we een goed inzicht krijgen in het digitale vermogen van ouderen.

Tips and tricks

  • Zorg ervoor dat je een goede introductie toevoegt aan het kitje met daarin een goede uitleg van de bedoeling van de komende twee weken.
  • Laat de ouderen weten dat ze altijd contact op kunnen nemen bij vragen. Zet je gegevens dan ook in het introductie boekje.
  • Gebruik bij dit soort nieuwe methoden zo veel mogelijk “jip en janneke taal”.
  • Laat de participanten duidelijk weten dat zij zich niet geforceerd moeten voelen een bepaald aantal activiteiten te doen per dag. Maak duidelijk dat ze hun normale dagbesteding moeten aanhouden. (een dagje niksen is dus ook prima).
  • Last but not least: Neem een halve week na het onderzoek, contact op met de participant om de twee weken kort te bespreken en eventuele vraagstukken die je hebt te verduidelijken. Maak op tijd een afspraak voor dit gesprek.

Gerelateerde methoden

In deze remote methode die wij hebben opgezet zitten enkele andere methoden verwerkt. Dit zijn alternatieven of delen hiervan. Dit zijn de gerelateerde methoden:

Amy van Lith & Maaike Bommerson