Interviewen met mindmaps

Iedereen is wel bekend met het concept interviewen. Binnen het afnemen van interviews zijn er verschillende technieken die je kan gebruiken om meer informatie te krijgen van de participanten, zoals doorvragen “Waarom?” maar ook om expres stiltes te laten vallen zodat de participant meer ruimte krijgt om zijn of haar verhaal te doen.

Interviewen met behulp van mindmaps is een designerly interview methode. Een designerly interview is een interview waarbij er door middel van een object of objecten vragen worden gesteld. Objecten kunnen post-its zijn, maar ook beeldmateriaal, een of meerdere mindmaps of prototypes.

Wat houdt de methode in?

De methode “Interviewen met behulp van mindmaps” gaat specifiek over het gebruik van mindmaps tijdens interviews. In plaats van dat je als interviewer of onderzoeker allerlei vragen opstelt voor je participanten kan je ook een of meerdere centrale vragen/onderwerpen/foto’s op papier schrijven of plakken en de participant vragen of zij daarvan een mindmap maakt. Hiervoor geef je de respondent voldoende tijd en vervolgens bespreek je samen de mindmap om op meer inzichten te komen.

Waarom zou je deze methode gebruiken?

Deze methode is erg nuttig als je de participanten de tijd wilt geven hun gedachten te vormen over een onderwerp. Door deze tijd aan de participant te geven krijgt hij/zij meer en mogelijk ook andere inzichten dan hij/zij zou krijgen als hij niet eerst de tijd kreeg om over het onderwerp na te denken. Door het maken van een mindmap worden er ook deuren geopend die anders gesloten zouden blijven. Een voorbeeld van informatie die dan los kan komen is een invalshoek van een onderwerp dat nog niet bij jou als onderzoeker naar boven is gekomen en wel waard is om verder te onderzoeken.

Hoe werkt het?

Stap 1

Je pakt een vel papier en legt deze horizontaal neer. Je schrijft in het midden van het papier een vraag of onderwerp op en je zet hier een cirkel om heen.

Stap 2

Vanuit het midden zet de participant hoofdtakken uit met op elke tak een eigen kernwoord. De hoofdtakken hebben sub-takken met uitwerkingen van de kernwoorden. Je kan om overzicht te behouden in de mindmap de participant vragen de associaties die met elkaar te maken hebben dezelfde kleur te geven. In deze stap maakt de participant de mindmap af.

Stap 3

Als je ervoor hebt gekozen de participant post-its te laten gebruiken tijdens het maken van de mindmap, kan je de mindmap samen of alleen nog sorteren voor het interview.

Stap 4

Als onderzoeker kan je er daarna voor kiezen de mindmap rustig te lezen, of tijdens het lezen van de mindmap vragen te stellen aan de participant over de mindmap. Beide benaderingen hebben voor- en nadelen. De eerste is bedachtzamer maar de tweede spontaner.

Fase

Deze methode kan tijdens 2 fases van het ontwerpproces plaats vinden. Interviews zijn zowel nuttig om een opdracht of case te begrijpen en kaderen, maar ook tijdens de ideegeneratie om nieuwe invalshoeken te vinden.

Benodigdheden

Pen/stiften/computer

Papier/Miro board

Centrale vraag of onderwerp om het interview over te houden

Tijdsduur

Deze methode kan zo lang of kort duren als je zelf wilt, maar als je zoveel mogelijk informatie uit de mindmap en interview wilt halen kan je beter de tijd nemen in plaats van te haasten. Je kan een participant voor een kleine mindmap ongeveer 10-15 minuten geven en voor een grote 20 minuten. Een interview over een kleine mindmap kan rond de 20 minuten duren en over een grote mindmap zou 30 minuten tot drie kwartier kunnen duren. De tijden die gegeven worden zijn een tijdsindicatie en zijn afhankelijk van hoeveel inspiratie een  participant heeft  en hoe jij daar als onderzoeker mee omgaat.

Welke data kun je verzamelen?

Je kan met deze interviews kwalitatieve data verzamelen. Bij interviews met behulp van mindmaps kan je over elke centrale vraag, onderwerp naar keuze of foto een mindmap laten maken en daar een participant over interviewen. De data die je hebt verzameld kan je vervolgens samenvatten door de interessantste inzichten op te schrijven. Je kan de data ook coderen en daar meer kwantitatieve conclusies uit trekken.

Moeilijkheidsgraad

Een goed interview afnemen is best lastig zijn. Bij deze methode is het dus belangrijk dat je ook de basis principes van het afnemen van een goed interview nog even doorneemt. Het gebruik van een mindmap  maakt het de onderzoeker juist makkelijker om goede gerichte vragen te stellen.

Voor-en nadelen van de methode

Voordelen

  • De participanten krijgen de vrijheid om hun eigen gedachten over een bepaald onderwerp rustig in kaart te brengen.
  • Je geeft participanten hierbij de mogelijkheid om op onverwachte ideeën te komen. Zo open je tijdens het interview deuren die anders gesloten zouden blijven.

Nadelen

  • Participanten die weinig affiniteit hebben met mindmaps zullen zich mogelijk niet goed zich inzetten bij het maken van de mindmap.

Resultaten

Hiernaast zie je de mogelijke resultaten die een mindmap zou kunnen hebben. De eerste foto is een traditionele mindmap. Deze mindmap bestaat een paar hoofdtakken die subtakken hebben. Dit zijn vaak mindmaps met weinig woorden.

De tweede foto is een mindmap door middel van post-its, waardoor je na het maken van de mindmap de mindmap kan structureren. Dit kan handig zijn voor tijdens het interviewen zodat alle informatie gestructureerd is. Als onderzoeker kan je ervoor kiezen zelf de informatie te structureren, maar je kan er ook voor kiezen de participant dit te laten doen of het samen te doen.

De derde foto is een mindmap gemaakt via Miro, een tool die erg handig is om online samen dingen te maken, zoals mindmaps. Deze tool kan je ook gebruiken als het niet mogelijk is om het interview offline te doen.

Tips & tricks

  • Maak vooraf duidelijk aan de participanten hoe de methode werkt en wat er van de participanten  wordt verwacht.
  • Zorg ervoor dat het maken van de mindmap leuk is voor de participant. Leg lekker veel soorten pennen, stiften, (gekleurd) papier, schaar, en lijm neer. Zo kan de participant alle gevoelens en gedachten uiten op zijn/haar eigen manier.

Gerelateerde methoden

  • Mind mapping
  • Interview

 

Bronnen

Graauw, de, C. (2021, 10 februari). Welke interviewmethoden zijn er en wanneer gebruik je ze? Geraadpleegd op 24 mei 2021, van https://www.claudiadegraauw.nl/interviewmethoden/

 

Interactum Lectoraat Kennisbank. (Onbekend). Geraadpleegd op 24 mei 2021, van http://kennisbank.lectoraat.nl/index.cfm?page=Groepsinterview

 

R. (2018, 16 juli). Mindmap definities | Wat is een mindmap precies? Geraadpleegd op 3 juni 2021, van https://www.brainpartner.info/wat-is-een-mindmap/

 

Wheeldon, J., & Ahlberg, M. (2017). Mind Maps in Qualitative Research. Handbook of Research Methods in Health Social Sciences, 1–17. https://doi.org/10.1007/978-981-10-2779-6_7-1

Salomé de Ruiter